Dışişleri Bakanı Ali Babacan’a yazı
Tarih : 20 Eylül 2007
Sayı : 2007/079
Konu : Abhazya Devlet Başkanı Sayın Sergey Bagapş’ın Türkiye ziyareti
Sayın
Ali BABACAN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
DIŞİŞLERİ BAKANI
ANKARA
Sayın Bakanımız,
22 Temmuz 2007 genel seçimleri sonrasında şekillenen devletimizin yeni yönetiminde sizden önceki Dışişleri Bakanımız Sayın Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanlığına seçilmesi sonrasında sizin de Dışişleri bakanlığı görevini yürütmeye başlamanız nedeniyle bu bilgi notunu iletmek istedik. Bu bilgilendirme Abhazya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Sayın Sergey Bagapş’ın sağlık sorunları nedeniyle ertelenmek zorunda kalınan 21-25 Nisan tarihlerindeki ziyaretinin 17-24 Ekim 2007 tarihlerinde gerçekleştirecek olması nedeniyle de özel bir önem arz etmektedir. Sizin yoğun iş yükünüz arasında bu konuya öncelik tanımanız ve bu çerçevede bilgi sahibi olmanız bizler açısından önemlidir. Özellikle seçimler sonrasında daha güçlü bir konuma gelen AK Parti ve 60. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin Abhazya meselesine daha bir dikkat ve ilgiyle yaklaşması beklenmektedir.
Başkanlığını yürüttüğüm Kafkas-Abhazya Dayanışma Komitesi Gürcistan’ın Abhazya’ya saldırısı sonrasında Türkiye’de yaşayan Kafkas diasporası tarafından kurulmuş ve Abhazya Devleti tarafından yetkilendirilmiştir. Dayanışma Komitemiz kurulduğu günden itibaren Abhaz-Gürcü sorununda barışçı bir çözüme ulaşılması için dikkatli bir çaba sarf etmiş, devletimizin ilgili birimleriyle istişare içinde çalışmıştır.
Komitemizin ve üyelerinin bütün çabalarına rağmen bugüne kadar uygulanan politikalara ve devletimizin soruna yaklaşımına bakıldığında bize göre Türkiye Cumhuriyeti’nin gerek kendi çıkarlarını gerekse vatandaşları olan bizlerin çıkarlarını yeterince gözetmediği sadece oyalama taktiği ile yaklaşıldığı görülmektedir. Bizlerin ve Abhazya’nın yok sayılması, Türkiye’nin Abhazya’ya karşı takındığı katı ve taraflı tutum camiamız için son derece kırıcı olmuş Abhazya’da ve bizlerde güvensizlik duygusu yaratmıştır. Oysaki tüm dünyanın müdahil olmaya çalıştığı bu soruna, sınır komşusu olması, barındırdığı nüfus, bölgesel çıkarları ve benzeri daha birçok nedenle müdahil olması gereken Türkiye’nin yaklaşımı, vereceği mesajlar çok büyük önem arz etmektedir.
Bilindiği gibi Abhazya savaşta yakılmış, yıkılmıştır ve tarihi değerleri talan edilmiştir. Bu durumun devamı adına Gürcistan’ın Bağımsız Devletler Topluluğu’na koydurduğu, ülkemizin de anlayamadığımız bir şekilde uygulayıcısı olduğu bir ambargo mevcuttur. Son dönem gelişmelerine bakıldığında her geçen gün bağımsızlığını ve devlet yapısını güçlendiren Abhazya’ya karşı devam ettirilen bu ambargo artık Abhazya’dan çok bizleri etkiler duruma gelmiş, dolayısıyla zararı vatandaşı olduğumuz ülkemize olmuştur.
Bugün gelinen noktada durumun öncelikle Türkiye Cumhuriyeti’nin ve bizlerin çıkarları dikkate alınarak yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. İlk aşamada Türkiye tarafından Avrupa Birliği ve ilgili diğer ülke ve uluslararası yapıların yaptıkları gibi Gürcistan ve Kafkasya’ya bakışta ve yapılan yardımlarda gelecekte telafisi zor sonuçların doğmasının önüne geçecek adımlar atılması gerekmektedir. Bu çerçevede Abhazya’ya verilecek ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel desteklerle denge sağlanmalıdır. Bu yönde atılacak adımlar ve verilecek mesajlarla güven yeniden tesis edilecek ve işbirliği yönünde doğru adımlar atılmasının önü açılacaktır.
Sayın Devlet Başkanı Bagapş’ın Türkiye ziyareti bu anlamda büyük önem taşımaktadır. Gezi Türkiye’nin özelde Abhazya’nın genelde Kafkasya politikasını daha etkin, başarılı ve sağlıklı bir yapıya dönüştürebilmesinde bir adım, bir fırsat olarak görülmelidir. Devlet Başkanı ve heyeti Türkiye’deki kardeşleri tarafından gerektiği şekilde ağırlanacaktır. Beklentimiz Devletimiz ve kurumlarının da bir fırsat olan bu geziye gerekli değeri vermesidir. Ertelenen ziyaret öncesinde Komitemizin çeşitli girişimlerine rağmen ne yazık ki herhangi bir sonuç alınamamıştır. Bu çaba, Sayın Devlet Başkanı Sergey Bagapş’ın gerçekleştireceği tüm temasların Türkiye–Abhazya ilişkilerini yeni ve istenilen boyuta taşımasını sağlamak, bölge barışı ve istikrarına katkıda bulunmak, adaletsizliğin diasporada oluşturduğu duyguyu silmek içindir. Bu katı ve anlaşılmaz tutumun amacı milletimizi umutsuzluğa sevk etmekse bilinmelidir ki Abhazya Cumhuriyeti yılgınlığa düşmemiş, yolundan dönmemiş, hiçbir tehdide boyun eğmemiştir ve izlediği yoldan dönmeyecektir. Abhazya Cumhuriyeti’nin kurucusu olan bu millet yılgınlığa düşecek, tehditlere boyun eğecek bir millet değildir.
Sizden isteğimiz konuyu dikkatle yeniden gözden geçirmeniz ve konuya hak ettiği ilgiyi göstermenizdir.
Bu vesileyle Abhazya konusunda Türkiye’nin yapılabilecekleri üzerine somut önerilerimizi herhangi bir önem sıralaması gözetmeksizin, bundan öncede belirttiğimiz gibi sorun ve taleplerimiz değişmeden devam ettiği için, yeniden tekrarlamak isteriz:
- Dünyada meydana gelen yeni dönüşümler çerçevesinde adımlar atılması ve Abhazya’nın tanınmasının da bu çerçevede değerlendirilmesinin önemine inanıyoruz.
- Abhazya Devlet Başkanı Sn. Sergey Bagapş’ın Türkiye’ye ziyaretine bakanlığınızın özel bir ilgi göstermesini önemsemekte ve bunun olumlu bir ses getireceğine inanmaktayız.
- Kafkasya’nın Gürcistan merkezli olarak yeniden bir karmaşa ortamına sürüklenmemesi amacıyla tek taraflı olarak yapılan silah yardımına son verilmelidir. Aksi takdirde aynı düzeyde yardım Abhazya Cumhuriyetine de yapılarak denge sağlanmalıdır.
- Yukarıda değinilen ambargonun bizler açısından en rahatsız edici boyutu olan ulaşım sorunu gözden geçirilerek bir çözüme ulaştırılmalıdır. Karadeniz kıyısından, Trabzon ve Samsun gibi limanlardan başkent Sohum’a ulaşımın sağlanması bölgenin dünyaya açılmasını ve bizlerin de atavatanımıza insani koşullarda ulaşmamızı, Türkiye’nin bölgede etkinliğinin artmasını sağlayacaktır. Havayolu ulaşımının sağlanması ise daha çarpıcı bir adım olarak büyük bir önem arz etmektedir.
- Ulaşımın serbestleşmesi çerçevesinde, ticareti de canlandıracak bir adım olarak, Türkiye’nin liman ve gümrüklerin onarımı konusunda sağlayacağı her türlü destek dostluk göstergesi olarak algılanacaktır.
- Açılacak karşılıklı temsilcilikler, diplomatik, siyasi ve kültürel ilişkileri geliştirecek, hayatı kolaylaştıracak, aracısız görüşme kanalları açacaktır.
- Ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmesi adına, aynı zamanda, Abhazya’da yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Abhazya’ da banka şubesi açılması Türkiye ile olan ekonomik bağları güçlendirecektir.
- Sohum Üniversitesi’nin, onarımının yapılarak gerekli eğitim ve öğretim teçhizatının sağlanması atılacak en sağlıklı adımlardan biri olacaktır. Buna bağlı olarak üniversite yurt binasının onarımı da aciliyet arz etmektedir.
- Gençler için spor kompleksleri inşası kalıcı olumlu bir imaj yaratacaktır.
- Türkiye ile daha yakın ilişkilerin tesisi için TV yayınlarının izlenmesini sağlayacak adımlar atılması önemlidir. Eş zamanlı olarak Abhaz kanallarının Türkiye’den de izlenebilir kılınması karşılıklı etkileşimi güçlendirecektir. Bu çerçevede TV-Radyo yayınları için Türksat’ tan bir hat tahsisi çok önemlidir.
- Karşılıklı kültürel faaliyetlerin desteklenmesi ve canlandırılması aradaki bağları sıkılaştıracak ve kültürel bir birliktelik yaratacaktır. Bu çerçevede Türkiye’de tahsis edilecek Diaspora ya da Abhaz Evi türü bir yerin tahsisi dikkat çekici olacaktır.
- Her türlü dispanser, poliklinik, diyaliz merkezi sağlık araç gereci desteği halkın Türkiye’ye olan muhabbetini artıracaktır, insani destek olacaktır.
- Abhaz devlet görevlilerine Türkiye’de ilgili birimlerce eğitim verilmesi kurulmuş olan devlet yapısına destek olacaktır.
Camiamız adına yukarıda ifade ettiğimiz beklentilerin karşılanacağını umuyoruz.
Saygılarımızla
Kafkas-Abhazya Dayanışma Komitesi
Adına
Başkan
İrfan ARGUN
