Yalta Deklarasyonu

YALTA DEKLARASYONU

(15-16 Mart 2001)

Gürcistan ve Abhazya taraflarının Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde Cenevre Barış Süreci çerçevesinde güven artırımı için üçüncü görüşmesi 15-16 Mart 2001 tarihinde Ukrayna’nın Yalta kentinde, BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Diter Boden’in başkanlığında gerçekleşti.

Görüşme sırasında, barışçıl çözüm sürecinin devamı ve anlaşmazlık bölgesinde ortamın gerginleşmesini önlemek için uygun koşulları sağlamak arzusuyla taraflar, anlaşmazlığın tam olarak çözüme ulaşması amacıyla her türlü tartışmalı sorunun çözümünde birbirine karşı güç kullanmayacaklarına dair üstlendikleri yükümlülükleri tekrar onayladılar. Karşılıklı anlayışın ve mutabakatın sağlanmasının önemini belirttiler ve sığınmacıların ilk aşamada eski sınırları içindeki Gal bölgesine, devamlı ikamet yerlerine gönüllü ve güvenli dönüşü için koşulların yaratılması konusunda çabalarını aktifleştirme kararlılıklarını vurguladılar.

Taraflar, Mayıs 1998’de silahlı eylemlerin yeniden başlamasının engellenemediğini, bunun herşeyden önce barışı korumak için güvenilir garantilerin olmamasının sonucu olduğunu belirttiler. Bu olaylar sırasında silahlı eylemlerin önlenmesi için Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Barış Gücü ve BM gözlemcileri de dahil olmak üzere bütün mekanizmaların tam olarak faaliyete geçirilmesi başarılamadı. Bununla birlikte taraflar, BDT Barış Gücü’nün ve BM Gözlemci Grubu’nun anlaşmazlık bölgesindeki istikrar sağlayıcı rolünü teslim ediyorlar.

Bundan yola çıkarak, sağlam bir barışı oluşturma gayretiyle taraflar, silahlı çatışmaların yenilenmemesi, sığınmacıların ve yer değiştiren kişilerin ilk aşamada eski sınırları içindeki Gal bölgesine düzenli ve güvenli dönüşü için garantör olmaya onay vermesi ve tarafların katılımı ile bu garantilerin hayata geçirilmesi mekanizmasının hazırlanması isteğiyle BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi’ne çağrıda bulundu.

Silahlı çatışmaların yeniden başlaması veya tehdidi halinde BDT Barış Gücü, 26 Mayıs 1995 tarihli yetkiye göre, çatışan tarafların silahlı güçlerini, 14 Mayıs 1994’de Moskova Antlaşması ile belirlenen ayrılma hattında ayırmak için derhal tedbir alacaktır. Taraflar, ateşkes antlaşmalarına uyacaklarına dair yükümlülüklerini tasdik ederler. Taraflar keza, BDT Barış Gücü’nün ve BM Gözlemci Grubu’nun personelinin ve anlaşmazlık bölgesinde konuşlandırılmış diğer uluslararası personelin yaşamını ve güvenliğini tehlikeye atacak eylemlere meydan verilmemesi konusundaki yükümlülüklerini tasdik ederler.

Taraflar, güven artırımı tedbirlerinin, barış sürecinin anlaşmazlığın tam çözümüne yaklaşılmasını sağlayacak önemli bir adımı olduğunu vurguladılar. Bundan yola çıkarak taraflar, “Gürcistan ve Abhazya tarafları arasında barışın sağlamlaştırılması için eylem programı”nın kabul edilmesi konusunda mutabakata vardılar.

Taraflar, BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi’nin bu görüşmenin sonuçlarını BM Genel Sekreteri’ne bildireceğine, onun da daha sonra BM Güvenlik Konseyi’ni bilgilendireceğine dikkat çektiler. Taraflar ve görüşmenin bütün katılımcıları Ukrayna Devlet Başkanı’na Yalta’taki görüşmeye yaptığı davet için, gösterdiği konukseverlik için, önemli ve esaslı sonuçlar alınmasını sağlayan yapıcı atmosferin oluşumundaki aktif rolü için derin minnettarlıklarını ifade ettiler.

Gürcistan Tarafı Adına                                             Abhazya Tarafı Adına

Georgi Arsenişvili                                                          Vyaçeslav Tsugba

BM Adına                                                                     BDT Barış Gücü Adına

Diter Boden                                                                    Nikolay Sidoriçev